Pięciobojowe Ciekawostki Olimpijskie #3

Kiedy i kto jako pierwszy z Polaków wystartował na Igrzyskach Olimpijskich w pięcioboju nowoczesnym?

Po raz pierwszy nasi pięcioboiści wystartowali na Igrzyskach IX Olimpiady, która w 1928 roku odbyła się w Amsterdamie. W zmaganiach „pięcioboju oficerskiego” wystartowało trzech Polaków – Zenon Małłysko, Stefan Szelestowski i Franciszek Koprowski. Wszyscy trzej byli zawodowymi żołnierzami. Zajęli oni odpowiednio 12, 26 i 34 miejsce.

---

„Zenon Małłysko (ur. 16 lutego 1898 w Opolu k. Puław, zm. 20 kwietnia 1957 w Edynburgu) – żołnierz, pięcioboista, olimpijczyk z Amsterdamu 1928. Żołnierz Legionów Polskich. Uczestnik wojny polsko-bolszewickiej, odznaczony Krzyżem Walecznych. Wszechstronny sportowiec. Był mistrzem Polski w pięcioboju nowoczesnym (1929) i wicemistrzem (1927). Na igrzyskach olimpijskich w 1928 zajął 12. miejsce (najlepsze z startujących Polaków). Na kapitana awansował ze starszeństwem z 1 stycznia 1931 roku i 77. lokatą w korpusie oficerów artylerii. Pełnił wówczas służbę w Centrum Wyszkolenia Artylerii w Toruniu. Na rozegranych w dniach 24-26 lutego 1933 roku we Lwowie zawodach szermierczych o mistrzostwo wojska zwyciężył w szpadzie wśród oficerów, w grupie olimpijskiej i został mistrzem wojska na 1933 rok. W czasie wojny obronnej 1939 walczył w szeregach 6 Pułku Artylerii Lekkiej. Po jej zakończeniu przez Węgry, Włochy i Francję przedostał się do Wielkiej Brytanii, przewożąc razem z Franciszkiem Kublinem ocalony sztandar pułku. Po II wojnie światowej pozostał na emigracji. Został pochowany na cmentarzu w Liberton, przedmieściu Edynburga.”

Źródło: WIKIPEDIA – https://pl.wikipedia.org/wiki/Zenon_Ma%C5%82%C5%82ysko

---

„Stefan Szelestowski (ur. 11 listopada 1900 w Warszawie, zm. 7 października 1987 w Gniewie) – polski sportowiec, lekkoatleta i pięcioboista, dwukrotny olimpijczyk. Był synem Jana i Franciszki z Barabaszów. Studiował na wydziałach prawa i filozofii Uniwersytetu Jagiellońskiego. Uczęszczał do Gimnazjum Rontalera w Warszawie, ukończył szkołę średnią w Żytomierzu.

Służył w Legionach Polskich i uczestniczył w powstaniach śląskich. Był podoficerem zawodowym w 1 Pułku Szwoleżerów Józefa Piłsudskiego w stopniu starszego wachmistrza.

Szelestowski odniósł wiele sukcesów w pięcioboju nowoczesnym. Był trzykrotnym mistrzem Polski w latach 1926, 1927 i 1928. Startował w tej dyscyplinie na Igrzyskach Olimpijskich w 1928 r. w Amsterdamie, zajmując 26. miejsce (wygrał wówczas bieg przełajowy). W czasie okupacji niemieckiej prowadził szkołę gimnastyki, w której akompaniował Stefan Kisielewski, był także właścicielem statku pływającego po Wiśle. Był żołnierzem Armii Krajowej. Po wojnie był organizatorem sportu na Pomorzu Gdańskim, m.in. uczył pływania we własnej szkole. Pracował jako trener w Gdańsku.

Ukończył kurs szermierki w Centralnej Szkole Wojskowej Gimnastyki i Sportu w Poznaniu w 1925 r. oraz inne kursy instruktorskie we Włoszech, Niemczech, Finlandii,Austrii, Francji i Danii. Ukończył też szkołę filmową. Był dyplomowanym instruktorem szermierki, boksu, łyżwiarstwa i gier zespołowych oraz trenerem pływania i lekkoatletyki. Jako lekkoatleta specjalizował się w biegach długodystansowych. Startował (bez sukcesów) na Igrzyskach Olimpijskich w 1924 r. w Paryżu w biegu na 5000 m i w biegu na 3000 m drużynowo (razem z Julianem Łukaszewiczem i Stanisławem Zifferem).

Był dwukrotnym mistrzem Polski w biegu maratońskim oraz biegu przełajowym, oba tytuły zdobył w 1924 r. Czterokrotnie był wicemistrzem: na 10 000 m w 1927, 1928 i 1929 r. oraz w biegu przełajowym w 1927 r., a dwa razy brązowym medalistą (na 3000 m z przeszkodami w 1923, 5000 m w 1928 r.). Wystąpił w dwóch meczach międzypaństwowych reprezentacji Polski.

Był rekordzistą Polski w biegu na 2000 m (6.01,4 w 1926 r.), na 10 000 m (34.27,6 w 1925 r.), 20 000 m (1:18.35,7 w 1923 r.), 30 000 m (2:07.19,0 w 1924 r.) i maratonie (3:13.10,5 w 1924 r.).

Rekordy życiowe:

• 5000 m – 16.11,0
• 10 000 m – 33.24,4
• maraton – 3:13.10,5
• 3000 m z przeszkodami – 11.55,0″

Źródło: WIKIPEDIA – https://pl.wikipedia.org/wiki/Stefan_Szelestowski

---

„Franciszek Koprowski ps. Dąb, Konar (ur. 11 października 1895 w Brzezinkach, zm. 2 czerwca 1967 w Zerzniu koło Warszawy) – polski zawodowy wojskowy, major WP, „cichociemny”, olimpijczyk z Amsterdamu (1928) w pięcioboju nowoczesnym. Mistrz Polski w tej dyscyplinie sportu.

Był reprezentantem Polski podczas IX Igrzysk Olimpijskich w Amsterdamie w pięcioboju nowoczesnym (34. miejsce). Zdobył także mistrzostwo Polski w tej dyscyplinie sportu (1931), a także dwa srebrne (1928, 1929) i dwa brązowe medale (1926, 1927) mistrzostw Polski. Z sukcesami uprawiał także wioślarstwo, był mistrzem Polski w czwórce w 1921. Należał do założycieli Olimpii Grudziądz (1923), był działaczem Pomorskiego Okręgowego Związku Bokserskiego, w tym jego prezesem (1932-1934). Na Igrzyskach Olimpijskich w 1936 sędziował w turnieju bokserskich i zawodach pięcioboju nowoczesnego.

Był synem Jana (rzemieślnika wiejskiego) i Józefy z Rykaczewskich. Po ukończeniu 5 letniej szkoły podstawowej, został wysłany do szkoły ogrodniczo-rolnej w Berlinie. Po 2 latach nauki wyjechał na rok do Stanów Zjednoczonych. W 1913 odbył służbę wojskową w armii niemieckiej – ukończył szkołę podoficerów jazdy w Toruniu. W I wojnie światowej walczył w szeregach armii niemieckiej, najpierw w 176 Pułku Piechoty, następnie w 1 Pułku Ułanów Bawarskich. W listopadzie 1918 opuścił armię niemiecką i walczył w rejonie Inowrocławia jako ochotnik w powstaniu wielkopolskim.

Za walki na froncie francuskim w 1915 odznaczony Krzyżem Żelaznym.

W styczniu 1919 wstąpił do Wojska Polskiego. Po ukończeniu szkoły podoficerskiej służył w 21 Pułku Piechoty, walcząc w wojnie polsko-bolszewickiej na froncie litewskim. Od października 1920 dowodził plutonem w 211 Pułku Ułanów. W 1921 urlopowany, uzyskał maturę w grudniu 1922. Następnie służył w 10 Pułku Ułanów Litewskich, w październiku 1924 awansowany do stopnia podporucznika, w maju 1925 do stopnia porucznika. W 1927 ukończył kurs instruktorów wychowania fizycznego w Centralnym Instytucie Wychowania Fizycznego przy Uniwersytecie Poznańskim, po którym został przydzielony do Centrum Wyszkolenia Kawalerii w Grudziądzu, a od 1933 pełnił tam funkcję kierownika wychowania fizycznego. W 1936 awansowany na rotmistrza. Od maja 1939 pracował w Oddziale II Sztabu Generalnego WP.

Był odznaczony m.in. Krzyżem Walecznych, Srebrnym Krzyżem Zasługi (1926), Złotym Krzyżem Zasługi (1936).

We wrześniu 1939 został wysłany z misja kurierską do Kopenhagi. Następnie służył w Wojsku Polskim we Francji. Od lipca 1940 przebywał w Wielkiej Brytanii, początkowo służył w 10 Brygadzie Kawalerii Pancernej, od 1941 uczestniczył w kursach wywiadu, zarówno jako kursant, jak i instruktor. Od grudnia 1942 pozostawał do dyspozycji Oddziału VI Sztabu Naczelnego Wodza, co oznaczało przydział do tzw. „Cichociemnych”. W marcu 1943 przerzucony na spadochronie do Polski, otrzymał przydział do Oddziału II Informacyjno-Wywiadowczego Komendy Głównej AK w wileńskim ośrodku wywiadowczym. 8 listopada 1943 zatrzymany przez Gestapo, załamał się w śledztwie, ale 13 listopada 1943 zdołał uciec. Następnie służył w partyzantce. 19 marca 1944 objął dowództwo 6 Wileńskiej Brygady AK, którą dowodził w Operacji Ostra Brama. 17 lipca 1945 został aresztowany przez NKWD, 18 miesięcy więziony w Wilnie, następnie w obozach w Ostaszkowie i Murszańsku w ZSRR. Do Polski powrócił 26 lipca 1948. Za bohaterstwo w AK odznaczony Orderem Wojennym Virtuti Militari V klasy – rozkazem Dowódcy Armii Krajowej z 2 października 1944, zatwierdzonym przez Naczelnego Wodza w 1948. Od 1948 był nauczycielem wychowania fizycznego w Państwowej Szkole Przemysłu Drzewnego w Cieplicach Śląskich. W 1950 zamieszkał w Warszawie, w latach 1950-1958 pracował jako trener szermierki w CWKS Legia Warszawa i KS Kolejarz Warszawa, był także członkiem zarządu Polskiego Związku Szermierczego (1957-1960). Od 1954 działał na rzecz odbudowy pięcioboju nowoczesnego w Polsce. Był członkiem powstałej w 1954 Komisji Pięcioboju Nowoczesnego GKKF i członkiem pierwszego zarządu Polskiego Związku Pięcioboju Nowoczesnego (1957-1959).

W 1958 doznał wylewu mózgu, po którym przeniósł się do Zerznia. Prowadził tam gospodarstwo rolne.

Zmarł w 1967 w Zerzniu koło Warszawy (obecnie część Anina), tam też, na cmentarzu w Zerzniu, został pochowany.”

Źródło: WIKIPEDIA – https://pl.wikipedia.org/wiki/Franciszek_Koprowski

---